Πολιτισμός - Ολική Αποδόμηση… της Γιώτας Χατζηεμμανουήλ.

Αφού αποδομήσαμε την Παιδεία μας, αφού
αποδομήσαμε την Υγεία μας, αφού αποδομήσαμε την οικονομία μας, την κοινωνία
ολόκληρη, τους θεσμούς, τους κανόνες, τα ήθη κι έθιμά μας, τις θέσεις και τις
αξίες μας, τι μας έμεινε; Ε, φυσικά ο πολιτισμός! Όχι που θα μας γλύτωνε ο
πολιτισμός…

Αυτό το αγαθό που μας παραδόθηκε μεγάλο,
λαμπερό, αξιοπρεπές, διδακτικό προς τους άλλους πολιτισμούς του κόσμου,
μπροστάρικο και νεωτεριστικό, έτη φωτός καλαίσθητο και μετρημένο, με ιδέες,
φαντασία και όραμα, με μια δεξαμενή καλλιτεχνών σπουδαίων και μεγάλων,
εικαστικών, γλυπτών, ηθοποιών, που πάτησαν στα αρχαία ωραία χνάρια κι βάδισαν
τους αιώνες όμορφα και αέρινα, ο πολιτισμός μας, που γέμισε πινακοθήκες και θέατρα,
που απόλαυσε την παγκόσμια αποδοχή και μίμηση, κακή μερικές φορές, που μας
αξίωσε να ακουστούμε στα πέρατα του κόσμου, και ν’ ανεβούμε ψηλά, να ορθώσουμε
ανάστημα κορδωμένοι και υπερήφανοι.

Αυτός ο πολιτισμός, ο ελληνικός πολιτισμός,
που νομίζαμε πως μέχρι σήμερα, και με όλα τα φρικτά που συμβαίνουν γύρω μας και
μέσα μας, ήταν το μόνο που μας απέμεινε ακουρέλιαστο, ανέπαφο, καθαρό, χωρίς
την γλίτσα των συμφερόντων, του ξεπουλήματος και της λάσπης. Γι’ αυτόν τον
πολιτισμό μιλώ. Για τον ίδιο που μίλησε ο Μινωτής κι η Παξινού, για τον ίδιο
που έγραψε ο Ελύτης, για τον ίδιο που αγωνίστηκε η Κάλλας, ο Χορν, ο Τάκης, ο
Σταθόπουλος, ο Κουν, ο Μυριβήλης, ο Μάνος, ο Μίκης, κι ακόμα πιο πίσω, στους
προελλήνιους πληθυσμούς, με τον Κυκλαδικό και τον λαμπρό Μινωικό πολιτισμό, με
τον πολιτισμό που έφερε ο Ευριπίδης, ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής και ο Αριστοφάνης!
Η λίστα αυτή είναι ατέλειωτη, κι ευτυχώς στις μέρες μας υπάρχουν γνήσιοι συνεχιστές,
Έλληνες, με DNA μπολιασμένο τόσο με τον πολιτισμό που άλλο πια δεν πάει.

«… Στεκόμαστε σ’ αυτό που έχει διασωθεί, αλλά
παρακολουθούμε και τα γεγονότα στη σύγχρονη Ελλάδα. Δεν αισθανόμαστε, βέβαια,
σαν καθαρόαιμοι αρχαίοι Έλληνες, αλλά σαν άμεσοι κληρονόμοι του αρχαίου
ελληνικού θεάτρου. Ζούμε στην ίδια χώρα με τους αρχαίους. Μπορούμε να αντλήσουμε
από τις ίδιες πηγές με εκείνους και να εκμεταλλευτούμε καθετί που εμπλούτισε
την ελληνική παράδοση στο πέρασμα των καιρών. Παρ’ όλο που στο μεταξύ έχουν
περάσει αιώνες, ζούμε πάντα κάτω από τον ίδιο ουρανό, μας φωτίζει ο ίδιος ήλιος
και μας τρέφει η ίδια γη. Οι γεωλογικές και κλιματολογικές συνθήκες που
επηρεάζουν και διαμορφώνουν την καθημερινή ζωή μας και τις σκέψεις μας, είναι
ακόμη οι ίδιες, όπως τότε. Οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας επηρεάζονται από
την ίδια φύση που περιέβαλε τους προγόνους μας. Ο βοσκός ξυπνάει πάντα πριν από
το ξημέρωμα και οι αρχαίοι δρόμοι τον οδηγούν στο κοπάδι του. Ο ψαράς στους
ίδιους πάντα βράχους πιάνει τα χταπόδια του. Και οι πλανόδιοι πωλητές ψάχνουν
πάντα για σκιά, κάτω από δέντρα. Έτσι εμείς, οι Νεοέλληνες έχουμε το μεγάλο
προνόμιο να μας περιβάλλουν καθημερινά οι ίδιες φόρμες, μορφές, ρυθμοί και ήχοι
όπως τον Αισχύλο, τον Σοφοκλή, τον Ευριπίδη». Τάδε έφη Κάρολος Κουν,
Σκηνοθέτης, Ιδρυτής του «Θεάτρου Τέχνης».

Θυμηθήκαμε τα λόγια του θεατρικού αυτού μύθου,
αυτά τα λόγια που ίσως είναι τα ωραιότερα λόγια που έχουν γραφτεί ποτέ για την
ελληνική δημιουργία, και τώρα που τα θυμηθήκαμε ας τα σβήσουμε, μονομιάς! Ας
εξαφανίσουμε κάθε είδους λέξεις ή ήχου, η εικόνας που μας έρχεται στο μυαλό, κι
ας βάλουμε στην θέση τους ένα όνομα: JAN FABRE. Έτσι, με κεφαλαία, γιατί η
κοτρώνα που μας ήρθε κατακέφαλα μεγάλη είναι και θαυμαστή! JAN FABRE λοιπόν. Ο
νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών. Ο Βέλγος εικαστικός,
θεατρικός δημιουργός και συγγραφέας, ο visual artist που φιλοτέχνησε το «The
hour Blue» αποκλειστικά με ένα μπλε bic στυλό, ο άνθρωπος που έβαλε σκαθάρια
χρυσο – πράσινα ως διακόσμηση στα Βελγικά ανάκτορα, ο καλλιτέχνης που έγδυσε
τους χορευτές του για να χορέψουνε… παλλόμενοι τον Ζορμπά, ο υπεύθυνος του
έργου «Πετάω τις γάτες ψηλά, κι απολαμβάνω φιλήδονα το ουρλιαχτό τους σαν να
ακούω την ενάτη», ο αντικομφορμιστής, ο αιρετικός, ο μυστήριος, ο «επαναστάτης»
της τέχνης. Αυτά πρεσβεύει ο ίδιος, κι αφού η Ευρώπη και ο κόσμος τον χόρτασε
στην Διεθνή καριέρα του, τον ξέρασε στα λιμνάζοντα ελληνικά νερά, με τις
ευλογίες του πολύ παρωχημένου καλλιτεχνικά τελικά κυρίου Μπαλτά. JAN FABRE δηλαδή,
όπως λέμε ξεπερασμένο πράμα, στοκ που το φορτωθήκαμε, κι επειδή είμαστε κι
Αριστεροί, κι αυτά τα μπερδεμένα τα πιάνουμε στον αέρα, κι επειδή η Τέχνη είναι
και προνόμιο των Αριστερών, σας φοράμε κατάσαρκα αυτό το τριμμένο σκοροφαγωμένο
σακάκι, απ’ το ένα μανίκι μάλιστα, έτσι για την αλητεία, και πουλάμε μούρη για
το μπαγιάτικο που πλασάρεται ως φρέσκο. Με τις υγείες μας για άλλη μια φορά,
και καλό κουράγιο σ’ όλους τους ταλαντούχους Έλληνες δημιουργούς που θα μείνουν
με την ταλάντωση του JAN στο χέρι…

Στο ένα τρίτο οι ελληνικές συμμετοχές στο Φεστιβάλ
για φέτος, που θα’ χει άρωμα απ’ την πατρίδα του Διευθυντή, το Βέλγιο, που
ανάθεμα αν στο Βέλγιο έχουν ιδέα τι θα πει Ελληνική Τέχνη κι Ελληνικός
Πολιτισμός. Αυτά για φέτος, αν τα αντέξουμε… Γιατί μιλάμε πάντα για τετραετία
και φανταστείτε τι θα αντικρύσουν τα ματάκια μας… «… Από την ώρα που ο
Φρανκενστάιν γίνεται στόλισμα νεανικού δωματίου, ο κόσμος προχωράει μαθηματικά
στην εκμηδένισή του. Γιατί δεν είναι που σταμάτησε να φοβάται, αλλά γιατί συνήθισε
να φοβάται. Κι εγώ με τη σειρά μου δεν φοβάμαι τίποτα περισσότερο, απ’ το μυαλό
της κότας. Απ’ το να υποχρεωθώ να συνομιλήσω σε μια κότα ή μ’ ένα σκύλο, ή
τέλος πάντων, μ’ ένα ζώο δυνατό που βρυχάται. Τι να τους πω και πως να τους το
πω; Και μήπως δεν είναι εξευτελισμός, αν επιχειρήσω να μεταφράσω ή να καλύψω
τις σκέψεις μου, κάτω από φράσεις απλοϊκές και ηλίθια νοήματα, για να
καθησυχάσω τυχόν τη φιλυποψία μιας κότας, που όμως έχει άνωθεν τοποθετηθεί για
να μας ελέγχει και να μας καθοδηγεί; Η υποταγή ή ο εθισμός σε μια τέτοια
συνύπαρξη, η συνδιαλλαγή, δεν προκαλεί τον κίνδυνο της αφομοίωσης ή της λήθης,
του πως πρέπει, του πως οφείλουμε να σκεφτόμαστε, να πράττουμε και να μιλάμε;
Αναμφισβήτητα αρχίσαμε να το ανεχόμαστε. Και η ανοχή, πολλαπλασιάζει τα ζώα στη
δημόσια ζωή, τα ισχυροποιεί και τα βοηθά να συνθέσουν με ακρίβεια τη μορφή του
τέρατος που προΐσταται, ελέγχει και μας κυβερνά»! Ο Μάνος τα είπε όλα. Όλα! Και
μας θύμισε πως δυστυχώς αυτός ο κόσμος δεν θ’ αλλάξει ποτέ… Πολιτισμέ, καλή σου
νύχτα…